بیش از یک دهه از آغاز تلاش‌ها برای تبدیل روستای فارسیان به مقصد گردشگری روستایی کشور می‌گذرد و هم‌اکنون این روستای پلکانی گلستان در یک‌قدمی ثبت ملی قرار دارد.
بیش از یک دهه از آغاز تلاش‌ها برای تبدیل روستای فارسیان به مقصد گردشگری روستایی کشور می‌گذرد و هم‌اکنون این روستای پلکانی گلستان در یک‌قدمی ثبت ملی قرار دارد.
به گزارش تابناك گلستان به تقل از مهر، خانه‌های کاهگلی و بافت پلکانی روستای فارسیان از توابع بخش چشمه‌ساران آزادشهر، باعث شده روستای فارسیان، روستایی شبیه ماسوله و به عنوان زیباترین روستای پلکانی گلستان شناخته شود.
اما پویایی و جریان زندگی عادی در بین اهالی با پوشش اصیل روستایی فارسیان، را از ماسوله که دیگر تنها نام یک روستا را یدک می‌کشد، متفاوت می‌کند.
هرچند اهالی معتقدند نخستین تلاش‌ها برای حفظ و بهسازی خانه‌های روستایی از اوایل دهه ۸۰ توسط اهالی آغازشده اما درعین‌حال عقیده دارند ساماندهی ۲.۵ کیلومتر از معابر روستا توسط بنیاد مسکن و تلاش‌های اخیر میراث فرهنگی گلستان، فارسیان را به روستای هدف گردشگری تبدیل کرده و سالانه گردشگران و مسافران زیادی برای بازدید و اقامت وارد این روستا می‌شوند.
عضو شورای اسلامی روستا دراین‌باره گفت: بافت پلکانی، ساختار قدیمی، بکر بودن و وجود جنگل و چشمه در دل روستا، فارسیان را ناخواسته به روستای هدف گردشگری در استان تبدیل کرده است.
رضا محمودی افزود: نخستین تلاش‌ها برای جذب گردشگر و حفاظت از بناهای قدیمی و بافت سنتی روستا از اوایل دهه ۸۰ آغاز شد و فعالیت‌های مؤثر بنیاد مسکن در تحقق این امر اثرگذار بود.
وی ادامه داد: هم‌اکنون بافت سنتی روستا و پوشش اصیل زنان فارسیان، می‌تواند ماسوله گلستان را به برند گردشگری آزادشهر تبدیل کند.
وی از وجود ۳۵۰ تا ۴۰۰ خانه قدیمی و کاهگلی و حفظ پوشش اصیل در بین ۴۰ درصد از اهالی روستا را به‌عنوان ظرفیتی برای جذب گردشگر نام برد و اضافه کرد: زنده و پویا بودن روستای فارسیان ظرفیت جذب گردشگران داخلی و خارجی را در استان فراهم کرده اما همچنان ماسوله گلستان برای بسیاری از هم استانی‌ها ناشناخته است.
الگوسازی مسکن روستایی در فارسیان
برای اطلاع از جزئیات فعالیت های انجام شده در این روستان به سراغ مدیر بنیاد مسکن آزادشهر و رامیان رفتیم و مرتضی احمدی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: طرح بهسازی بافت باارزش فارسیان از سال ۸۹ استارت خورد و مهرماه گذشته به بهره‌برداری رسید.
وی افزود: در ۵ سال گذشته حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان اعتبار برای کف سازی، دیواره سازی، اندود کاه‌گل، جداره سازی، ساماندهی فضای سبز و همچنین کف سازی بتونی و ساماندهی شبکه فاضلاب و ... در روستای فارسیان تخصیص‌یافته است.
مدیر بنیاد مسکن آزادشهر و رامیان با یادآوری اینکه تاکنون ۲.۵ کیلومتر از معابر روستایی فارسیان ساماندهی شده است، گفت: علاوه بر بافت سنتی و وجود خانه‌های قدیم، الگوسازی مسکن روستایی فارسیان را از دیگر روستاهای کشور متمایز کرده است.
وی تصریح کرد: در این سال‌ها ۶۶ خانه در حال تخریب شناسایی‌شده و با ظاهر و فرم یکسان و همگون احیاء شدند.
احمدی ادامه داد: همچنین تلاش شد ساخت خانه‌های جدید در بافت باارزش و جدید روستا مدیریت‌شده و الگوی یکسان و هماهنگ با ترکیب و بافت معماری روستا ارائه شود.
وی با یادآوری اینکه الگوسازی صورت گرفته تنها در فضای بیرونی خانه‌ها اعمال می‌شود، اضافه کرد: همچنان مدیریت ساخت بناها مطابق با الگوسازی صورت گرفته ادامه دارد و این موضوع یک برنامه مستمر و دائمی در روستای فارسیان خواهد بود.
مدیر بنیاد مسکن آزادشهر و رامیان از فارسیان به‌عنوان نادرترین بافت‌های زنده روستایی کشور نام برد و متذکر شد: هم‌اکنون نبود مرجعی برای پیوند بین مردم و بافت و نداشتن برنامه کوتاه، میان و بلندمدت برای استفاده از ظرفیت گردشگری روستای فارسیان یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های اصلی در مورد فارسیان است.
احمدی داشتن درآمد پایدار روستایی را یکی از مصادیق تحقق اقتصادی مقاومتی که از تأکیدات مقام معظم رهبری است دانست و گفت: هم‌اکنون شرایط زیرساختی و سخت‌افزاری برای تبدیل فارسیان به روستای هدف و مقصد گردشگری فراهم است و باید اقدامات مؤثر نرم‌افزاری برای تحقق آن صورت پذیرد.
تلاش برای ثبت فارسیان در فهرست آثار ملی
میراث فرهنگی یکی از دستگاه های متولی بخش گردشگری است و قطعا در حوزه گردشگری روستایی هم برنامه ریزی هایی باید داشته باشد. بر اساس آن چه میراث فرهنگی گلستان طی سال های گذشته اعلام کرده بود، چندین روستای استان در لیست هدف گردشگری قرار گرفتند که یکی از آن ها فارسیان است.
به سراغ معاون سابق میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان که پیش از این برنامه ریزی هایی را در این حوزه انجام داده بود رفتیم و درباره برنامه‌های این سازمان پرس و جو کردیم.
حمید عمرانی رکاوندی به خبرنگار مهر گفت: روستای فارسیان، به‌عنوان ماسوله گلستان، دارای گونه معماری خاص است که در سال‌های گذشته براثر غفلت، بخشی از بافت و فرم معماری روستا از بین رفته است.
عمرانی رکاوندی افزود: از سال ۸۶ تلاش برای حفظ خانه‌های تاریخی روستا آغاز شد و امسال بنا داریم بافت تاریخی فارسیان را در فهرست آثار ملی کشور به ثبت برسانیم.
وی بابیان اینکه تلاش می‌کنیم تا پایان امسال این امر محقق شود، متذکر شد: ثبت این روستا در فهرست آثار ملی کشور به‌تنهایی اثری ندارد بلکه باید برای حفظ فرهنگ و آداب و رسوم و جریان زندگی که به روستا پویایی می‌بخشد، تلاش کنیم.
معاون سابق میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان ادامه داد: هم‌اکنون آمار دقیقی از تعداد خانه‌های تاریخی روستا نداریم و از سال گذشته نقشه‌برداری‌ها برای شناسایی خانه‌های تاریخی آغاز شده است.
عمرانی متذکر شد: نگاه ما در مرمت خانه‌های تاریخی و حفظ آن‌ها مشارکتی است و بنا نداریم خانه‌های تاریخی و بافت با ارزش فارسیان را خالی از سکنه کنیم.
تبدیل فارسیان به روستای هدف گردشگری
عمرانی از برنامه‌های کوتاه‌مدت و ثبت ملی روستای فارسیان در فهرست آثار ملی خبر داد و به برنامه‌های بلندمدت اشاره نکرد، اما مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر بیشتر به برنامه‌های بلندمدت اشاره کرد و گفت: در بحث گردشگری، ظرفیت‌ها می‌توانند تبدیل به فرصت شوند و روستاها را در بحث اشتغال و توسعه پایدار جهت دهیم.
ابراهیم کریمی افزود: امروز استان به‌طور منسجم به سمتی می‌رود که با حمایت همه‌جانبه اقدامات شایسته در حوزه‌های مختلف میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری انجام شود و بسیاری از سرمایه‌گذارانی که پا به عرصه سرمایه‌گذاری می‌گذارند، نگاهی به حوزه گردشگری دارند.
وی ادامه داد: هم‌اکنون در حوزه زیرساخت‌های گردشگری، هتل و مراکز اقامتی اقدامات بسیاری در حال انجام است و شهرستان آزادشهر نیز در زمینهٔ گردشگری از بسیاری شهرستان‌های دیگر جلوتر است.
کریمی به روستای فارسیان آزادشهر به‌عنوان ماسوله دوم ایران اشاره و اظهار کرد: با اقدامات خوب بنیاد مسکن، فارسیان به روستای هدف گردشگری تبدیل‌شده و بنا داریم با نگاه ویژه و با عنایت استاندار و تأکید ایشان، با هماهنگی و همکاری بنیاد مسکن، در حوزه روستای فارسیان برای اینکه ظرفیت‌های تاریخی آزادشهر را معرفی کنیم، ورود خوبی داشته باشیم.
وی در ادامه گفت: گردشگری بدون توجه به ظرفیت‌های صنایع‌دستی و غذاهای بومی و سوغات محلی جالب نیست و باید همه موارد در کنار هم باشند.
به گفته کریمی با توجه به اینکه امسال سال اقتصاد مقاومتی است و بحث اقدام و عمل مطرح است، در حوزه گردشگری و صنایع‌دستی نیز یکی از اصلی‌ترین موضوعات پرداختن به اقتصاد مقاومتی است.
هرچند در سال‌های اخیر تلاش برای تبدیل فارسیان به روستای هدف گردشگری و بهسازی بافت باارزش روستایی آغازشده اما می‌توان دریافت همچنان این روستا از داشتن برنامه میان و بلندمدت محروم است و این روستای پلکانی گلستان بیش از هر چیز نیازمند یک طرح جامع مدیریت و حفاظتی برای ادامه روند پویایی خود و جذب بیش‌ازپیش گردشگر است.
گزارش از : زهرا بهرامی
منبع: مهر