سرمایه گذاری در تولید؛ وعده ها، موانع و مسیر1404

این امر نه تنها با توجه به ظرفیت‌های داخلی، بلکه با لحاظ کردن چالش‌ها و ظرفیتهای بین‌المللی، باید به شیوه‌ای ساختاری و هدفمند پیش برود. در این راستا، باید شرایط ویژه‌ای ایجاد شود تا تحقق هدف از شعارهای تئوری به عمل و واقعیت‌های میدانی نائل گردد. در این یادداشت، به بررسی مهم‌ترین موانع و راهکارهایی پرداخته خواهد شد که می‌تواند زمینه‌ساز تحقق این هدف بزرگ در عرصه اقتصاد باشد.

۱. ثبات اقتصادی: کلید تحقق رشد تولید

پیش از هر چیز، ایجاد ثبات اقتصادی است که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عدم کنترل تورم و نوسانات ارزی، نه تنها تولیدکنندگان داخلی را با بحران‌های جدی مواجه می‌کند، بلکه ظرفیت جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی را کمرنگ خواهد کرد. برای تحقق این هدف، سیاست‌های پولی و مالی باید در جهت کاهش تورم ،کنترل هدفمند نقدینگی بدون افزایش نرخ سود بانکی و تثبیت نرخ ارز به گونه‌ای تنظیم شوند که از سوداگری و بحران‌های ناشی از نوسانات اجتناب گردد. ثبات ارزی، از مهم‌ترین پیش‌نیازها برای تصمیم‌گیری صحیح در بخش تولید است، زیرا سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به شرایط قابل پیش‌بینی نیاز دارند.

۲. تسهیل سرمایه‌گذاری و بهبود فضای کسب‌وکار

بدون تردید، یکی از مشکلات اساسی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی، بروکراسی پیچیده و طولانی است که سرمایه‌گذاران را از ورود به پروژه‌های تولیدی باز می‌دارد. حذف این موانع، ساده‌سازی فرآیندهای دریافت مجوز و کاهش هزینه‌های اداری و پسا  تولید ضرورت دارد. همچنین، ایجاد محیط کسب‌وکار شفاف و رقابتی با تأکید بر حذف انحصار و رانت، می‌تواند به ارتقای بهره‌وری و افزایش جذب سرمایه‌گذاری کمک کند. تدوین قوانین پایدار و شفاف که حقوق سرمایه‌گذاران را تأمین کند، نیز از اصول بنیادین این تحول است.

۳. تقویت زیرساخت‌ها و توسعه مناطق صنعتی

برای ارتقای تولید داخلی، زیرساخت‌های اساسی از جمله حمل‌ونقل، انرژی و فناوری باید تقویت شوند. بدون توسعه این زیرساخت‌ها، امکان تولید با هزینه‌های رقابتی و کیفیت مطلوب در سطح جهانی وجود نخواهد داشت. همچنین، ایجاد مناطق صنعتی و ویژه اقتصادی می‌تواند محرک اصلی رشد تولید و اشتغال در کشور باشد. تسهیلات مالی و معافیت‌های مالیاتی و مالی مرتبط با نیروی کار در این مناطق، به ویژه برای صنایع نوآورانه و دانش‌بنیان، می‌تواند تأثیر بسزایی در جذب سرمایه‌گذاری و توسعه فناوری‌های نوین داشته باشد.

۴. توسعه منابع مالی و تسهیل دسترسی به سرمایه

در حوزه تأمین مالی، ایجاد بسترهای مناسب برای تأمین مالی از منابع داخلی و خارجی ضروری است. تسهیلات بلندمدت با نرخ بهره مناسب برای تولیدکنندگان و مشوق‌های ویژه برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند به سرعت رونق تولید را به دنبال داشته باشد. علاوه بر این، تقویت بازار سرمایه و تسهیل دسترسی به منابع مالی از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و حمایت از انتشار اوراق مشارکت، به تقویت بنگاه‌های اقتصادی و بهبود شرایط تولید کمک خواهد کرد.

۵. فرهنگ‌سازی و اعتماد عمومی

یقیناً هیچ پیشرفتی بدون ایجاد فرهنگ کارآفرینی و اعتماد عمومی ممکن نخواهد بود. برای جذب سرمایه‌گذاری و توسعه تولید، لازم است تا مردم و کارآفرینان از امنیت سرمایه‌گذاری و بازده مناسب سرمایه خود اطمینان داشته باشند. تقویت فرهنگ مصرف کالاهای داخلی، حمایت از تولیدات بومی و ترویج اهمیت تولید ملی، گام‌های کلیدی برای تحقق این هدف به شمار می‌آیند.

۶. حمایت از صنایع دانش‌بنیان و فناورانه

توسعه صنایع با ارزش افزوده بالا و استفاده از پتانسیل نخبگان و کارآفرینان برای ایجاد محصولات فناورانه، از ارکان رشد اقتصادی است. در این زمینه، ایجاد تسهیلات ویژه و مشوق‌های مالی برای صنایع دانش‌بنیان و شرکت‌های فناور می‌تواند به رشد پایدار تولید و صادرات کمک کند. توجه به این صنایع، از آن جهت که قابلیت ایجاد بازارهای جدید و ارزش افزوده بالاتری را دارند، بسیار حائز اهمیت است.

۷. تقویت صادرات و دسترسی به بازارهای جهانی

بدون شک، بخش صادرات یکی از پیشران‌های اصلی در رشد اقتصادی است. با توجه به وضعیت تحریمی کشور و نیاز به ارزآوری، تقویت صادرات و حضور فعال در بازارهای جهانی می‌تواند علاوه بر ایجاد اشتغال، موجب رونق تولید نیز شود. برای این منظور، باید موانع تجاری داخلی و خارجی رفع شده و مشوق‌های صادراتی برای تولیدکنندگان فراهم گردد. تقویت دیپلماسی اقتصادی و توسعه تعاملات بین‌المللی از جمله اقداماتی است که باید به صورت جدی پیگیری شود.

تحقق شعار سال ۱۴۰۴، نیازمند هماهنگی و هم‌افزایی میان سیاست‌گذاران، مجریان قوانین ، تولیدکنندگان و مردم است. از آنجایی که ایران در آستانه تحولات اقتصادی و سیاسی قرار دارد، این فرصت می‌تواند به نقطه عطفی در پیشرفت کشور تبدیل شود. با اتخاذ سیاست‌های شفاف، ایجاد محیط کسب‌وکار مناسب و حمایت از بخش‌های کلیدی مانند صنایع دانش‌بنیان، زیرساخت‌ها و صادرات، ایران می‌تواند در مسیر تحقق اقتصادی پایدار و مستقل گام بردارد. این تغییرات در صورت پیگیری دقیق و به موقع، به تحولی عمیق در بخش تولید منجر خواهد شد که نه تنها اقتصاد داخلی را تقویت می‌کند بلکه جایگاه ایران را در عرصه بین‌المللی نیز ارتقاء خواهد داد.

یحیی گلشاهین