به گزارش
تابناک یزد،یزد یکی از استانهای توانمند در حوزه صنایعدستی است از این رو سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری این استان را به عنوان یکی از محورهای توسعه صنایعدستی کشور انتخاب کرده است.
احیای کارگاههای سنتی و رشتههای منسوخشده، برگزاری بازارچههای صنایعدستی و تلاش برای شناسایی بازارهای مناسب عرضه صنایعدستی در داخل و خارج از کشور از اقداماتی است که برای توسعه صنایعدستی استان انجام شده است و ادامه دارد.
در ادامه گفتوگوی همشهری با «بهمن نامور مطلق» معاون صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کشور را در باره جایگاه صنایعدستی استان یزد در کشور میخوانید.
ارزیابی شما از جایگاه استان در تولید صنایعدستی چیست؟بررسی وضعیت صنایعدستی استانهای مختلف کشور با شروع به کار دولت یازدهم، نشان از ویرانی و تخریب صنایعدستی در رشتههای مختلف داشت. این تخریب در برخی استانها از جمله یزد، به مراتب بیشتر بود. وقتی به تاریخ صنایعدستی استان یزد نگاه کنیم، وضعیت کنونی آن تعجب برانگیز است. تخریب صنایعدستی به حدی است که تنها اندکی از صنایعدستی مرسوم شهرهای مختلف استان در برخی نقاط از جمله شهر میبد به جای مانده است. اما خوشبختانه ریشه صنایعدستی در استان به صورت کامل خشک نشده و با حمایت سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور، توسعه صنایعدستی در این استان دنبال میشود. همچنین استان با سابقه درخشان در معماری ایرانی اسلامی و صنایع نساجی همواره در کشور زبانزد بوده و هست و حیف است که در زمره استانهایی قرار گیرد که صنایعدستی ندارند.
آیا با توجه به حمایتهای صورتگرفته، وضعیت صنایعدستی استان رضایتبخش است؟با سیاستهای سازمان، استان به عنوان یکی از محورهای توسعه صنایعدستی کشور، مورد حمایت واقع شده است، البته نمیتوان گفت که وضعیت فعلی کاملا مطلوب است اما رو به بهبود است. ایجاد مراکز عرضه صنایعدستی در استان از اقدامات اساسی در این زمینه است و حتی نمود آن در یزد نسبت به سایر استانها نیز بارزتر است. برخی از رشتهها از جمله صنایع نساجی مورد حمایت جدی قرار گرفته است و در حوزه زیورآلات سنتی هم برای استان برنامه داریم. همچنین برای احیا و حمایت از صنایعدستی شهرستانهای استان به ویژه میبد نیز برنامهریزی شده است تا فرصت رونق صنایعدستی، فراهم شود. بازارچههایی راهاندازی شده است. امیدواریم یزد بتواند وضعیت صنایعدستی خود را هر چه زودتر توسعه دهد. همچنین با توجه به حضور گردشگران در یزد به عنوان یکی از محورهای گردشگری ایران، صنایعدستی باید توسعه یابد تا یزدیها از حضور گردشگران بهره بیشتری ببرند.
برای ایجاد مراکز عرضه صنایعدستی چه برنامههایی تدوین شده است؟یکی از عمده فعالیتهای معاونت صنایعدستی کشور، گسترش بازارها و مراکز عرضه است چرا که سازمان احساس کرد تولید صنایعدستی در استان مطلوب و از کیفیت خوبی برخوردار است اما به دلیل مناسب نبودن فروش، تولید تضعیف میشود. یکی از برنامههای اصلی معاونت صنایعدستی، توسعه بازارچههای عرضه صنایعدستی است و خوشبختانه در این حوزه موفق عمل شده است. دستاورد تلاشها در حوزه فروش صنایعدستی، افزایش فروش داخلی و صادرات است. نهادسازی برای عرضه مناسب صنایعدستی با ایجاد نهادهای مختلف از جمله دبیرخانه سوغات زیارتی نیز از دیگر اقدامات مورد توجه برای توسعه صنایعدستی کشور بوده است.
برای تولید انبوه صنایعدستی و عرضه بهتر، چه رویهای دنبال میشود؟یکی از اقدامات قابل توجه برای عرضه صنایعدستی در استان، ایجاد نقاط فروش جدید با تغییر کاربری خانههای قدیمی به مراکز تولید و عرضه صنایعدستی است که این اقدام برای تولید نیمه انبوه صنایعدستی استان ضرورت داشت. همچنین معاونت صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور با اعلام فراخوان عمومی، به شناسایی تمام کارگاههای بزرگ و متوسط با ظرفیت اشتغال 30نفر به بالا اقدام کرده است که تاکنون 70کارگاه در کشور شناسایی شدند. تلاش میکنیم که با شناسایی 100 کارگاه بزرگ تولید صنایعدستی، تولید را به نیمه انبوه برسانیم تا پاسخگوی نیازهای داخلی و بازارهای خارجی باشیم چرا که کارگاههای کوچک، فرصت تامین نیاز بازار انبوه و نیمه انبوه را ندارند. در مجموع با اقداماتی که انجام شده به آینده صنایعدستی کشور خوشبین هستیم و از تولید صنایعدستی در همه سطوح از جمله تولید پاره وقت، خانگی و کارگاهی حمایت میکنیم.
صنایعدستی قاچاق تا چه حد بازار تولید و عرضه صنایعدستی را در کشور مختل کرده است و برای کاهش ورود صنایعدستی قاچاق چه تدابیری اندیشیده شده است؟برخورد با ورود صنایعدستی قاچاق به بازارهای داخلی، وظیفه سازمان نیست اما همواره، هشدار و تذکر دادهایم ولی شرایط همچنان رضایتبخش نیست. به تازگی با اعتراضات صنعتگران، همکاریهایی با ستاد مبارزه با قاچاق کالا آغاز شده است به طوری که کارشناسان سازمان با حضور در بازارها و شناسایی صنایعدستی قاچاق، برخورد با متخلفان را تسهیل میکنند. اما باید توجه کرد که قاچاق صنایعدستی باید از سرمنشا متوقف شود و راهکار آن حفاظت از مرزها و جلوگیری از ورود صنایعدستی قاچاق به مرزهای کشور است. پاسداران مرزی و نیروی انتظامی باید با دقت بیشتری در این حوزه اقدام کنند چرا که قاچاق صنایعدستی هم فرصتهای اشتغال را از صنعتگران بومی سلب میکند و هم منافع اقتصادی آنها را به خطر میاندازد.
یکی از راهکارهای حمایت از صنعتگران صنایعدستی، فراهم کردن فرصت مناسب برای صادرات است، سهم قابل توجهی در برنامه ششم توسعه برای صادرات صنایعدستی در نظر گرفته شده است، آیا برای تحقق این سهم برنامهریزی شده است؟درآمدهای ارزی صنایعدستی باید تا پایان برنامه ششم توسعه به یک میلیارد دلار افزایش یابد. برنامههایی برای تحقق این هدف به سازمان مدیریت ارسال شده است و امیدواریم با عملی شدن برجام از سال آینده بتوانیم صادرات صنایعدستی را گسترش دهیم. در تلاش هستیم تا بازارهایی را که در این سالها از دسترفته دوباره احیا کنیم. قطعا رسیدن به این هدف، سخت است اما ناشدنی نیست. اگر نهادهای مرتبط مثل وزارت امورخارجه، گمرک و وزارت صنعت، معدن و تجارت همکاری کنند، میتوانیم به بازارهای سنتی بازگردیم و بازار را از رقبا پس بگیریم.
قطعا اجرای برجام تاثیر مثبتی بر اجرای برنامههای سازمان برای توسعه صادرات صنایعدستی خواهد داشت، آیا تاکنون برجام دستاوردی برای توسعه صادرات صنایعدستی داشته است؟برای ارزیابی زود است اما امیدهایی در این حوزه ایجاد شده است که نمونه آن حضور موفق صنعتگران کشور در نمایشگاههای صنایعدستی بوده است. نمایشگاههای مختلفی هم با همکاری بخش خصوصی برگزار شده است. امیدواریم با برنامه نظاممند و هدفمند و با شناسایی بازارهای مناسب برای سرمایهگذاری، بتوانیم تا 5سال آینده، بازارهای مناسبی برای صادرات صنایعدستی ایجاد کنیم.
روزنامه همشهری یزد