یکی دیگر از صنایع دستی که با اقدامات ارزنده این اتحادیه در استان فارس احیا شده دستبافتههای جلوپلاس است که از کاربرد در ضربالمثلها به کاربرد در زندگی ایرانیان و حتی اروپاییها تغییر مسیر داده است.
این موضوعات بهانهای شد تا با آقای سلمان گورنگی، رئیس اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس، مصاحبهای داشته باشیم و در مورد احیای دستبافتههای جلوپلاس استان فارس به گفتوگو بپردازیم.
تسنیم: برای احیای صنایع دستی منسوخ استان فارس چه اقداماتی از سوی شما و مسئولان صنایع دستی استان فارس انجام شده است؟
گورنگی:در راستای کاربردی کردن صنایع دستی و خارج کردن آن از جنبه تزئینی در معاونت صنایع دستی استان فارس و اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان تحقیقات و پژوهشهای بسیاری در حال مطالعه و انجام است که میتوان گفت در بسیاری موارد نیز موفقیتهای خوبی به دنبال داشته است.
کاربردی کردن صنایع دستی در زندگی مردم اقدام نو و جدیدی است و نهادینه کردن فرهنگ استفاده از صنایع دستی به صورت کاربردی به زمان نیاز دارد که این موضوع دکوراسیون اتاقها و منازل، زیباسازی شهرها و میادین و مواردی از این جمله را در بر میگیرد که تمام این موارد نیز به زندگی روزمره مردم بستگی دارد.
در راستای کاربردی کردن صنایع دستی در زندگی مردم کارهای طراحی بسیار خوبی انجام شده که منجر به نتایج خوبی نیز شده است و میتوان گفت نهتنها در داخل بلکه در خارج از کشور هم این توفیقات حاصل شده است.
-یکی از موارد توفیق در زمینه احیای صنایع دستی استان فارس و کاربردی کردن آن را بیان کنید.
-گورنگی:از بارزترین موفقیتهای استان فارس در زمینه احیای صنایع دستی این استان این بوده که دستبافتههای جلوپلاس استان فارس که قدمتی چندین صد ساله در استان فارس دارند پس از 30 سال رکود و نپرداختن به آن دوباره با نقوش اصیل فارسی احیاء شده و وارد زندگی مردم شده است.
در حال حاضر دستبافتههای پلاس استان فارس جزو دستبافتههایی است که به طور عملی و کاربردی برای مصرفکنندگان اروپایی جا افتاده و استقبال بینظیر از این دستبافتهها از سوی گردشگران خارجی و اروپایی نشان از کاربردی شدن دستبافتههای جلوپلاس در زندگی این افراد دارد و باید برای احیاء و کاربردی کردن تولیدات دیگر رشتههای صنایع دستی استان فارس که منسوخ شدهاند نیز تلاش شود.
-با توجه به استقبال گردشگران خارجی و داخلی از دستبافتههای جلوپلاس استان فارس احیای این صنعت چه میزان ارزآوری برای استان داشته است؟
-گورنگی:در دو سال گذشته دستبافته های جلوپلاس استان فارس بیش از 10 هزار دلار ارزآوری برای استان داشته است و متقاضیان این دستبافتهها بیشتر به صورت سفارشپذیری تقاضای خود را ارائه میدهند.
تولیدات دستبافتههای جلوپلاس استان فارس هم از نظر طراحی و هم از نظر تکنیک در یک گردونه و چرخه مناسب قرار گرفته است و این موفقیت از توفیقات ارزنده در صنایع دستی استان فارس بوده است.
این دستبافتهها کاملاً فراموش شده بوده و نام جلوپلاس بیشتر در ضربالمثلها شنیده میشد که «فلانی جلوپلاس خود را جمع کرد و رفت» اما این دستبافتهها با تلاش صنعتگران این رشته و حمایت مسئولان استان احیاء شده و هم در داخل و هم خارج از کشور به زندگی مردم وارد شده است.
بسیاری از دستبافتههای استان فارس هم از نظر تکنیک و هم از نظر نقش، طراحی و تنوع بافت نسبت به دستبافتههای کشور مرغوبتر و بهتر است که میتوان با مطالعه و تحقیق آنها را احیاء و وارد زندگی مردم کرد.
مسئولان استان فارس باید آنچه در توان دارند برای حمایت از صنعتگران هنرهای سنتی و صنایع دستی استان و در راستای احیاء و معرفی هنرهای سنتی استان به کار گیرند.
-تاکنون چه حمایتهایی از صنایع دستی استان فارس در راستای احیای صنایع دستی منسوخ شده استان انجام شده است؟
گورنگی:چند سالی است اداره کل میراث فرهنگی استان فارس با همکاری اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان تمام امور پژوهش، آموزش، تولید و عرضه صنایع دستی را در مکانهای مختلف گردشگری شهر شیراز آغاز کرده است و فعالیت در این عرصه توفیقات خوبی به همراه داشته است.
کارگاههای تولید صنایع دستی مانند خانه سعادت با نزدیک به 12 حجره در اختیار صنعتگران سنتی و تولیدکنندگان صنایع دستی استان فارس قرار گرفته است و مکانهای عرضه، فروش و بازرگانی صنایع دستی از جمله اماکن فعال در مجموعه فرهنگی حافظیه، سرای مشیر، بازار نو، بازار وکیل، مسجد وکیل و غیره نیز در اختیار هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی و هنرهای سنتی قرار گرفته است.
-وظیفه اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس در قبال صنعتگران صنایع دستی و هنرهای سنتی چیست؟
گورنگی:اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس بیشتر بخش بازرگانی امور را بر عهده دارد تا هنرمندان بدون داشتن دغدغه فروش، کالاهای خود را تولید کنند و پس از تولید کالاهای خود را در اختیار صنایع دستی استان فارس قرار میدهند و با هماهنگی مسئولان اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس، معاونت صنایع دستی استان و اداره کل میراث فرهنگی استان ایرادات کارها و تولیدات گرفته میشود و کارها بهروز تولید میشود و اگر تولیدات مشکلاتی داشته باشد رصد شده و به هنرمندان و صنعتگران اطلاعرسانی میشود تا تولیدات به محصولاتی با کیفیت بالا و قابل قبول برای مشتریان تبدیل شوند.
- آیا اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس و معاونت صنایع دستی استان در زمینه فروش و بازرگانی صنایع دستی استان اقدام خاصی انجام داده است؟
گورنگی:از دیگر اقدامات اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی و اداره کل میراث فرهنگی استان فارس در راستای افزایش فروش تولیدات صنایع دستی استان، فروش اینترنتی تولیدات صنایع دستی و تولیدات هنرهای سنتی است که در این حوزه نیز کارهای خوبی انجام شده و در حال انجام است و تمام فعالیتهایی که در طول سال در نمایشگاههای بینالمللی به صورت درون استانی و یا خارج از استان برگزار میشود نیز در همین راستا انجام میشود.
فروش اینترنتی صنایع دستی استان فارس از دو سال گذشته آغاز شده است و علاقهمندان میتوانند تولیدات صنایع دستی استان را در سایت farshandicrafts.com ببینند و اقدام به خرید کنند و معرفی اقلام تولیدی، آموزش و پژوهشهای مورد نیاز در حوزه صنایع دستی نیز از جمله خدماتی است که به صورت اینترنتی ارائه میشود.
- آیا فروش اینترنتی محصولات و تولیدات صنایع دستی استان فارس تأثیری بر افزایش فروش این تولیدات داشته است؟
گورنگی:به این دلیل که صنایع دستی یک نیاز روزمره نیست فروش آنلاین و سفارشی آن تأثیر زیادی در افزایش فروش تولیدات صنایع دستی و هنرهای سنتی داشته است اما از ابتدای آغاز به کار فروش اینترنتی محصولات صنایع دستی و تولیدات هنرهای سنتی استان این موضوع به طور دقیق بررسی نشده است که میزان افزایش فروش تولیدات صنایع دستی با فروش از طریق اینترنت مشخص شود.
- آیا اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس تنها به امور بازرگانی و پژوهش و تحقیقاتی در زمینه صنایع دستی استان میپردازد؟
گورنگی:در کنار کارهای پژوهشی و تولید صنایع دستی، آموزشهای تخصصی صنایع دستی نیز در دستور کار اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان فارس قرار دارد زیرا آموزش صحیح صنایع دستی یکی از نیازهای امروز تولیدات صنایع دستی است چراکه اگر آموزش صحیح نباشد کار تولید و چرخه آن معیوب است و در زمینه آموزش صنایع دستی نیز اتحادیه تعاونیهای صنایع دستی استان و معاونت صنایع دستی استان اقدامات خوبی انجام دادهاند.