تابناک گیلان / شاید بتوان سفر را از اولین و مهم تریم و پرطرفدارترین شیوههای گذران اوقات فراغت در دنیا و بخصوص در ایران دانست. اما هزینههایی که در پی مسافرتها قرار است دامن گیر خانوادهها شود گاهی آنها را از رفتن به سفر باز میدارد یا انتخاب را برای آنها دشوارتر و محدودتر میکند و آرزوی سفر را در دل مردم برای ایران گردی باقی میگذارد.
آمارها و ارقامی که سالیان دراز از گردشگری و سفرهای داخلی در ایران منتشر شده، می گوید که 10 شهر شمالی ایران محبوب ترین شهرهای برای مسافرت ایرانیان بوده اند.
شهرهایی چون رشت، قزوین، ساری، لاهیجان، چالوس، بندرانزلی، آستانه اشرفیه، بابلسر، اردبیل و سرعین مهم ترین مقصدهای سفر ایرانیان در سالیان دراز بوده اند. همچنین براساس آماری که در سال 93 منتشر شده است، استان مازندران با 437 هزار و 331 اقامت شب و استان گیلان با 170هزار و20 اقامت شب در رتبههای دوم و سوم استانهای مسافرپذیر ایران قرار داشتهاند. این آمار براساس گزارشی که رضا علیزاده، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان به ایرنا داده، این شهر در تابستان سال جاری میزبان 7 میلیون و 333هزار و 300 خانوار گردشگر تنها در یک شب بوده است. این تعداد گردشگر برای استانهای شمالی در حالی است که استانهای جنوبی، شرقی و جنوب شرقی بیشتر اوقات بدون مسافر ماندهاند. با وجود شرایط آب و هوایی استانهای شمالی در بهار و زمستان هر سال که مسافرتها با باران روبهرو هستند، شهرهای جنوبی و جنوب شرقی دراین ایام آب و هوایی مناسب را برای مسافرت دارند. بنابراین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای رفاه بیشتر مردم در مسافرت به جاهای جدیدتر شرایطی را تحت عنوان یارانه سفر مطرح کرده تا مناطق بکر و ناشناخته را به طالبان سفر معرفی کند.
7 استان نامزد دریافت یارانه سفر
فروردین ماه امسال بود که برای اولین بار مسعود سلطانیفر، رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خبری از ارائه طرحی به نام «یارانه سفر» به رسانهها داد. هدف این طرح توزیع سفر در مناطق «ناشناخته» و «کمتر شناختهشده» ایران بود. هفت استان از جمله استانهای کرمان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، کردستان، خراسان جنوبی، لرستان و هرمزگان در برنامه کاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای دریافت یارانه سفر و جذب گردشگر قرار گرفتند. مسعود سلطانیفر ضمن اعلام این خبر، بدون آنکه به جزییات بیشتر این طرح اشاره کند، گفته بود: در آینده نزدیک یارانه سفر به مقاصد جدید داخلی اختصاص داده خواهد شد، استان سیستان و بلوچستان و مسیر زاهدان، زابل، چابهار و تهران به عنوان نخستین مقصد جدید به گردشگران داخلی ارائه میشود و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، یکسوم هزینهی سفر به این مقاصد را در سال 95 میپردازد.
به گفته، رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی یکی از اهداف و اولویت های این سازمان این است که بتوانیم مقاصد گردشگری جدیدی را مطرح کنیم و همه استان ها در این طرح مد نظر هستند زیرا در بسیاری از این استان ها جاذبه های گردشگری، فرهنگی، طبیعی و مذهبی وجود دارد.
آن طور که سلطانیفر گفته است طرح یارانه سفر همزمان با ماه های پایانی تابستان اجرایی خواهد شد و از پاییز تورها آغاز بهکار میکنند.
یارانه سفر را به چه کسانی و چطور پرداخت میکنند؟
به گفته مسئولان، یارانه سفر به مردم پرداخت نمیشود بلکه به واسطه اینکه اعتبار آن از بودجه حمایت و پشتیبانی از صنعت گردشگری تامین میشود، به بستههای سفری اختصاص مییابد که آژانسهای مسافرتی آماده کردهاند و مردم میتوانند این تورهای یارانهدار را از آژانسها بخرند. مسعود سطانیفر در رابطه با آژانسهایی که این یارانه را ارائه میدهند، گفته است: این دفاتر در حال فهرست شدن هستند.
آنها میتوانند از هر نقطهای در کشور در اجرای این طرح مشارکت داشته باشند. اسامی این آژانسها که بعد از مشخص شدن اعلام خواهد شد، بستههایی را در فاصلهی زمانی با قیمتهای ترجیحی، رقابتی و جذاب برای مردم طراحی میکنند و در واقع یارانه به آن دفاتر و بستههای سفر اختصاص مییابد.
ایرانگردی پر هزینه تر از جهانگردی است
3 استان در سال 95 و 5 استان در سا ل96 در لیست یارانه سفر قرار میگیرند و با پیوستن آنها به این طرح از میزبان گردشگران از سایر نقاط ایران خواهد بود. علاوه بر این سهم بیشتری از درآمد گردشگری را از آن خود میکنند و هزینه سفر در این استانها را کاهش میدهد.
هزینه سفری در ایران که به گفته محمد نعیم امینیفرد، نماینده مردم ایرانشهر، سرباز، دلگان و فنوج در مجلس شورای اسلامی گرانتر از جهانگردی تمام میشود. به گفته او، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید بتواند ایرانگردی مطمئن، با صرفه و ایمن را برای مسافران پیش بینی کند.
حال به گفته، علی عبدالهی یکی از کارشناسان حوزه صنعت گردشگری و تورهای داخلی گرچه طرح یارانه سفر، طرح و ایده خوبی به نظر می رسد اما این طرح هم به سرنوشتی شبیه به سرنوشت طرحهای قبلی دچار خواهد شد. او در رابطه با مزایای این طرح گفته است که طرح یارانه سفر گردشگری داخلی را رونق میبخشد و سفر به استانهایی که کمتر گردشگر داخلی را میپذیرد هدایت میکند.
به خصوص در پیک سفر به جای اینکه مقصد، تنها شهرهای شمالی کشور باشد، این طرح می تواند مردم را ترغیب به سفر به شهرهای دیگر ایران کند. او با این حال از این طرح انتقاد کرده و گفته است: با وجود این که این طرح مزایای بسیاری دارد اما هیچ جزئیاتی از آن مشخص نشد و گفته نشده که یک تهرانی میتواند با مراجعه به کدام آژانس این یارانه را دریافت کند یا اینکه این یارانه به چه نوع سفرهایی داده می شود. شرایط سفر باید دو روزه، یک روزه با اقامت در هتل ۵ ستاره یا هتل دو ستاره باشند؟ همین بلاتکلیفیها را می توان علت سردرگمی آژانسها در اجرای این طرح دانست.
خبری نیست!
هرچند طرح پیشنهادی یارانه سفر تا حدودی صنعت گردشگری در ایران را متحول خواهد کرد و درآمد حاصل از گردشگری را در مناطق مختلف ایران تقسیم خواهد کرد، با این حال تا کنون بر خلاف آنچه رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده و گفته است که طرح یارانه سفر همزمان با ماههای پایانی تابستان اجرایی میشود اما با گذشت چند ماه از فصل تابستان و با تغییر ریاست این سازمان خبری از آغاز این طرح نبوده است.
با این حال سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در تلاش است که با افتتاح اقامتهای بوم گردی در این استانها راه را برای یارانه سفر همراه کند.