در مورد ویروس کرونا گفتهاند که «ضعیفکُش» است و در ابتدا سراغ سالمندان، بیماران قلبی، دیابتی و فشارخون بالا را میگیرد، در حوزه اقتصادی نیز تبعاتش اینگونه است یعنی اقتصاد کشورهای ضعیف ازجمله ایران بیش از اقتصاد هشت کشور صنعتی جهان و یا «G20» در معرض آسیب است و به تَبَع آن بر اقشار آسیبپذیر و فقرا بالاترین ویرانیها را آوار میکند درحالیکه برای طبقات مرفّه شاید کمترین تهدیدی هم به حساب نیاید چون ثروتمندان، گزینهها و «آپشنهای» بسیاری دارند تا از گزند این «ریزقاتل» جاخالی دهند نظیر خبری که در مورد یکی از فوتبالیستهای نامدار جهان گفته شد مبنی بر اینکه با خانوادهاش در جزیره اختصاصی کوچک خود اقامت کرد تا این بحران کنترل شود! اما فقرا نه تنها از چنین گزینههایی محرومند بلکه درگیر «معاش روزمرّه» و «قوت لایموت» خود و خانواده خود هستند و به همین دلیل ناچارند هر روز از خانه خارج شوند تا شب هنگام، چیزی برای خوردن بر سر سفره بگذارند و اگر آنان را از آمد و شد به بیرون و کسب روزی منع کنیم، دقیقاً مانند این است که راه گلوی چند نفر را با طناب ببندیم!
همه دولتمردان در سراسر دنیا این موضوع را نیک میدانند و برای طبقات فرودست جامعه و کارگرانیکه احتمالاً منبع درآمد خود را جزئی یا کلی از دست دادهاند، بستههای حمایتی از غذای روزانه تا شارژ کارت اعتباری و واریز مبلغی قابل توجه به حساب بانکی آنان، تعیین کردند اما از آنجاییکه رییسجمهوری خواب هستند و احتمالاً «صبح جمعه» به وی خبر دادند که «این شنبه» امور به حالت عادی خود باز خواهد گشت، نیازی به چنین حمایتهایی از طبقات ضعیف ندید و من بهعنوان یک روزنامهنگار منتقد تا اینجا هیچ اعتراضی را متوجه دکتر حسن روحانی نمیدانم چون به حکم عقل، انسان را نباید به دلیل اموری که ندیده و تشخیص نداده، مواخذه کرد! اما صدای اعتراض من از آنجا بلند میشود که رییسدولت تصمیم میگیرد یک بسته حمایتی به دهکهای پایین جامعه و مشخصاً کارگران و اقشار کمدرآمد هدیه کند، مبلغ یک میلیون تومان، با سود 12 درصد !! «در کجا این ظلم با انسان کنند؟!»
رییسجمهوری در شرایطی اقدام به اعطای یک میلیون تسهیلات با نرخ سود 12 درصد به خانوارهای نیازمند کرد که آیت الله رسول فلاحتی نماینده ولی فقیه در استان گیلان در نخستین جلسه قرارگاه «رزمایش مساوات» که با هدف شناسایی و کمک به نیازمندان در رشت شکل گرفت با اشاره به نیاز فوری خانوارهای آبرومند اعم از دستفروشها، کارگران روزمزد و فصلی، تأکید کرد این کمکها و رساندن بستههای حمایتی باید ساعتی باشد نه روزانه.
همچنین گفته شد اقساط این «بسته حمایتی» بعد از سه ماه تنفس از یارانه این خانوارها که به شدت به یارانه خود احتیاج دارند کسر خواهد شد، به طور واضح و مشخص یعنی یارانهشان دستِ کم برای سه سال آینده واریز نخواهد شد!
سوال من از کسی که خود را «حقوقدان» میدانست اما «سرهنگ» هم نبود این است که وجه حمایتی چنین کاری کجاست که از آن با عنوان بسته حمایتی یاد کردید؟ افزون بر آن در همین یکی دوماه گذشته که کسب و کارهای خورد در بسیاری از مناطق ازجمله گیلان، مازندران و گلستان درعمل تعطیل بود نیز دولت اعلام کرد که مالیاتها و پول آب و برق و گاز و همچنین اقساط بانکی را با سه ماه تأخیر وصول میکند این در حالی است که با توجه به این حقیقت که این کسب و کارها اساساً باز نبودند و درآمدی نداشتند، مالیاتشان نیز باید دستِ کم برای شش ماه بخشیده شود نه اینکه با تأخیر اما تمام و کمال و احتمالاً با جریمه دیرکرد دریافت شود!
نکته بعدی اینکه در دوران پیش از کرونا و با تشدید فشار همزمان تحریمها و سوءتدبیرها، رییسجمهوری برای سامان دادن اقتصاد کشور هیچ برنامهای نداشت و با دست کردن در جیب مردم، امور خود را پیش میبُرد با کمال تأسف باید بگویم در دوران کرونا و تبعات و مضایق اقتصادی این بلای هزاره سوم نیز رییسجمهوری همچنان خواب است و طرح و برنامهای ندارد و از آنجاییکه با استمرار این بیبرنامگی، احتمالاً کفگیر دولت به ته دیگ اعتبارات جاری خواهد خورد، با چنین طرحهایی قصد دارد هم دست خود را بیش از گذشته در جیب مردم فرو ببرد و هم خود را به شکل یک قهرمان نشان دهد که مانند برخی همتایان اروپایی خود، مردمش را فراموش نکرد اما گذشت زمان، بهترین قاضی و داور است و اگر امروز، کسی جرأت و جسارت طرح نقد علیه رییس دولت را نداشته باشد، فردا که پیشگاه حقیقت سپید شود، شرمنده خون شهدا ، مردم نجیب و افکار عمومی جهان خواهد شد.
آخرین نکته اینکه گویا مقام معظم رهبری نیز از این بیعملی دولتی که تنها نامی از تدبیر و امید بر خود گذاشت آگاهی داشت که در پیام روز نیمه شعبان خود از مردم خواست همدیگر را فراموش نکنند و دستگیر هم باشند بهویژه اینکه ما ملتی هستیم که در مقاطع مختلف بحران و دشواری و رنج، دست هم را رها نکردیم و «امید که این فن شریف» را این بار و در این بحران نیز از یاد نبریم.