به گزارش تابناک گلستان، توجه به مرز‌های گسترده و ظرفیت‌های ترانزیتی ایران و ترکمنستان، هم توسعه بنادر و هم توسعه مرز‌های زمینی برای شرکت‌های ایرانی و ترکمنی مهم و مفید است.
ظرفیت زیادی در زمینه توسعه گردشگری و گردشگری درمانی میان دو کشور وجود دارد. همچنین در حوزه دانش‌بنیان، صنعت، معدن و کشـــاورزی، امکانات خوبی در ایــــران برای تأمین نیاز‌های ترکمنستــان وجود دارد. پتانسیل زیادی در ترکمنستان برای صـــادرات و واردات وجود دارد؛ بستـــری که به گفتـــه بهمن ایری نائب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان کمتر به آن توجه شده است.
در حال حاضر تجارت با ترکمنستان با چه چالش‌هایی مواجه است؟
ترکمنستان از گذشته جزو شرکای تجاری ما بود، اما متاسفانه تجار و دولتی‌های ما از این ظرفیت غافل شدند با اینحال ظرف چند سال اخیر تحرکاتی در این زمینه اتفاق افتاده است.
همانطور که می‌دانید اقتصاد ترکمنستان کاملا دولتی است و شرکت‌های خصوصی تصمیم گیرنده پروژه‌ها نیستند که این خودش چالش بزرگی است که می‌تواند تجارت با ترکمنستان را همواره با مشکل مواجه کند.
وقتی در تجارت نهاد دولتی تصمیم گیرنده باشد بالطبع مشکلات خاص خودش ایجاد می‌شود به عنوان مثال یکباره محدودیت ورود کامیون در گمرکات مرز اینچه برون یا لطف آباد ایجاد می‌کنند که این مشلات عده‌ای را برای کالا‌های فاسد شدنی ایجاد می‌کند.
موضوع بعدی اینکه قوانین خلق الساعه در این کشور یکشبه صادر می‌شود و تجارت را با مشکل مواجه می‌کند. بزرگترین مشکل بازرگانان با کشور ترکمنستان عدم صدور روداید برای تجار است که متاسفانه تردد برای این کشور را سخت کرده، یا اینکه مطالبات برخی از تجار از مدت‌ها پیش مانده است چنین مسائلی ادامه روند پیشرفت سایر پروژه را با مشکل مواجه می‌کند.
یکی دیگر از چالش‌های تجار، عدم ارتباطات بانکی است که البته این خاص ترکمنستان نیست و ایران باسایر کشور‌ها به خاطر تحریم‌ها ارتباطات بانکی ندارد و از این رو انتقالات پولی همیشه با هزینه‌های سرسام آوری انجام می‌شود.
نکته بعدی اینکه متاسفانه عدم پذیرش کشتی‌های ایرانی در بندر ترکمن باشی، مسیر تردد تجارت دریایی ما را با ترکمنستان فوق العاده سخت کرده است این یکی از چالش‌های بزرگ بازرگانانی است که از مسیر دریا با ترکمنستان تجارت دارند.
نیاز کشور ترکمنستان چه کالا‌هایی است که ایران امکان صادرات آن را دارد و به نظرتان چه میزان از نیاز این کشور را ایران توانسته تامین کند؟
ترکمنستان دیگر مانند دهه ۱۹۹۰ کشورمصرف کننده نیست و سیاست‌های خودش را بر مبنای تولید و صنعت گذاشته و محدودیت‌های صادراتی زیادی دارد. یک سری از کالا‌ها را در داخل تولید می‌کنند و با گذاشتن عوارض صادرات محدودیت‌هایی برای ورود این کالا به کشور وضع کرده است.
اما مصالح ساختمانی با توجه به اینکه ترکمنستان همیشه پروژه‌های بزرگ شهرسازی را دارد همواره نیاز به واردات دارد و آن را از ایران تامین می‌کند. همچنین ترکمنستان به واردات گل و گیاه‌های زینتی در شهرسازی نیاز دارد که آن هم توسط شرکت‌های ایرانی تامین می‌شود. تجار ما در سنگ‌های زینتی، گرانیت و مرمر در ترکمنستان حرف برای گفتن دارند و توانستند بخش اعظمی از سنگ‌های تزئینی شهر‌های هوشمند آرکاداق که به تازگی افتتاح شده را تامین کنند. همینطور یک سری از اقلام مانند محصولات پلاستیکی و لاستیکی و فولاد و بخش بزرگی از نیاز‌های فلزی از طریق ایران برای این کشور تامین می‌شود، ولی با اینحال فرصت‌های زیادی است برای تامین نیاز‌های ترکمنستان که این حجم از صادرات را باز هم برایمان راضی کننده، نمی‌کند.
به عنوان مثال شرکت‌های ما در زمینه تجارت نوین یا هایتک هیچ گونه فعالیتی با ترکمنستان ندارند که امیدواریم در آینده شرکت‌های ایرانی نفوذ بیشتری در ترکمنستان داشته باشند.
به نظرتان از ظرفیت‌های مجاورت دو کشور، ایران بهره‌مندی لازم را برده است؟
به نظرم نتوانستیم آنگونه که باید استفاده مناسب را از ترکمستان کنیم. ما بیش از هزار کیلومتر مرز آبی و خاکی با ترکمنستان داریم، اما نتوانستیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم و رقبای ما از دور دست‌ها آمدند بر روی پروژه‌ها کار کردند. به عبارتی جای ما را کشور‌های اروپایی و چینی گرفتند.
برای اینکه ازاین مجاورت و وابستگی مردم دو کشور بهره ببریم باید روابط فرهنگی عامل رشد اقتصادی شود که ما تاکنون نتوانستیم آن را انجام دهیم و به جای آن تمام تمرکز خودمان را بر کشور‌های اروپایی گذاشتیم و این بازار را از دست دادیم.
چه اقداماتی به گسترش بیش از پیش تجارت با ترکمنستان کمک می‌کند؟
از آنجاییکه اقتصاد ترکمنستان دولتی است باید دولتمردان ما پای کار بیایند و کمک حال بخش خصوصی و تجار در ترکمنستان باشد. سفارتخانه و کنسولگری به عنوان دیده بان عمل کند و اطلاعات اقتصادی این کشور را در اختیار تجار قرار دهد تا شرکت‌ها بتوانند نفوذ بیشتری در بازار ترکمنستان داشته باشند.
/خبرآنلاین